نقش بازیگران دفاعی- امنیتی مردم‌نهاد در تحولات غرب آسیا مطالعه موردی: حزب‌الله لبنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری علوم سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران

چکیده

لبنان در نیم قرن اخیر به دلایلی همچون وقوع جنگ داخلی (1989-1975)، تهاجم و اشغال خاک توسط رژیم صهیونیستی (2000-1982) و افزایش دخالت‌های قدرت‌های خارجی به یکی از کانون‌های بحران نیم قرن اخیر غرب آسیا تبدیل شده است. امری که پیامدهای بسیاری از جمله، ناپایداری نهاد دولت و افزایش کنشگری بازیگران دفاعی- امنیتی مردم‌نهاد را با خود به همراه داشته است. شکل‌گیری حزب‌الله لبنان در پرتو چنین تحولاتی قابل درک است و به مثابه پاسخی به بحران‌های امنیتی شکل گرفته در این کشور به شمار می‌رود. علاوه بر آن، مجاورت جغرافیایی لبنان با برخی از کانون‌های بحران غرب آسیا، موجب فراهم شدن فضای مانور وکنشگری منطقه‌ای برای حزب‌الله شد. این تحولات به تبدیل حزب‌الله لبنان به یک بازیگر تمام عیار سیاسی و منطقه‌ای در دو دهه گذشته منجر شده است. با این وصف، هدف از این پژوهش ارائه تحلیلی جامع از ماهیت حزب‌الله لبنان است. به این منظور، مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و بهره‌گیری از مفهوم بازیگران ترکیبی در پی پاسخ به این سوال است که نقش حزب‌الله لبنان به عنوان یک بازیگر دفاعی- امنیتی مردم‌نهاد در منطقه غرب آسیا چه بوده است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که حزب‌ا‌لله به واسطه انجام کارویژه‌های ترکیبیِ شبه‌دولتی (تأمین امنیت داخلی، ارائه خدمات اجتماعی و مشارکت در ساختار سیاسی) و فرادولتی (مشارکت در جنگ سوریه و سازماندهی گروه‌های عرب‌زبان محور مقاومت) نقش مهمی در تحولات غرب آسیا ایفا کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of the People-Centered Defense and Security Forces in West of Asia: Case Study: Lebanon's Hezbollah

نویسنده [English]

  • Amir Hossein Vazirian
Ph.D. in Political Sciences, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
چکیده [English]

    In the last half century, Lebanon has been one of the focal points of the West Asian crisis of the last half century for reasons such as the outbreak of the Civil War (1989-1975), the Israeli invasion and occupation of Lebanese territory (1982-2000), and the increasing involvement of foreign powers. This has had many consequences, including state instability and increased activism of People-Centered   Defense and Security Forces. The formation of Lebanon's Hezbollah in the light of such developments is understandable and is seen as a response to the security crises in the country.in addition, Lebanon's geographical proximity to some of the Middle East crisis hotspots provided an area for Hezbollah to maneuver and act regionally. These events have turned Lebanon's Hezbollah into a full-fledged political and regional actor over the past two decades. The purpose of this article is to provide a comprehensive analysis of the nature of Lebanon's Hezbollah. To this end, this article uses the concept of Hybrid Actors to answer the question of what was the role of Lebanon's Hezbollah as a People-Centered   Defense and Security actor in the West Asian region? The research findings show that Hezbollah has played an important role in the developments in West Asia by performing quasi-states (security, social services, participation in the political structure) and Non-State (participation in the Syrian war and Organizing resistance-axis Arab groups). It is necessary to mention that this research has been done by analytical-descriptive method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • People-Centered Defense and Security Forces
  • Lebanon's Hezbollah
  • Islamic Republic of Iran
  • Military Deterrence
  • Axis of Resistance

Smiley face

منابع
فارسی
اسمیت، استیو، هدفیلد، امیلیا و تیم دان (۱۳۹۱)، سیاست خارجی، نظریه‌ها، بازیگران و موارد مطالعاتی، ترجمه امیرمحمد حاجی یوسفی، محسن محمودی و ایوب کریمی، تهران: سمت
انوشه، ابراهیم (۱۳۸۸)، جنگ ۳۳ روزه لبنان و بازیگران آن، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، دوره ۱، شماره ۱، صفحات ۱۵۶-۱۳۹.
بابایی، گل علی (۱۳۹6)، پیغام ماهی‌ها: سرگذشت‍‌نامه سردار شهید حسین همدانی، تهران: مرکز مطالعات پژوهشی 27 بعثت.
برجاوی، محمد (۱۳۹۷)، جمعیت امداد بر اساس کمک خیرین لبنانی فعالیت می‌کند؛ خبرگزاری ایرنا،۲۰ خرداد ۱۳۹۷.https://www.irna.ir/news/82938460.
خبرگزاری ایسنا (۱۳۹۵)، اذعان یک دیپلمات اروپایی به نقش تأثیرگذار حزب‌الله در لبنان،۲۶ تیر۱۳۹۵. قابل دسترس در: https://www.isna.ir/news/95040114634/
خبرگزاری تسنیم (۱۳۹۹)، سفیر روسیه: حزب‌الله در ثبات لبنان نقش اساسی دارد، ۲ شهریور۱۳۹۹؛ قابل دسترس در:https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/06/02/2333459
دویچه وله فارسی (۱۳۹۲)، حزب‌الله سیاست لبنان را فلج می‌کند، ۱۸ اسفند۹۲، قابل دسترس در: https://www.dw.com/fa-af/%
دویچه وله فارسی (۱۳۹۶)، نقش پر قدرت حزب‌الله در مناقشات خاورمیانه، ۳ شهریور ۱۳۹۶. قابل دسترس در:https://www.dw.com/fa-af
دیپلماسی ایرانی (۱۴۰۰)، محصولات ایرانی در فروشگاه‌های حزب‌الله لبنان، 28 فروردین 1400. قابل دسترس در: http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/2001839
ساسانیان، سعید (۱۳۹۷)، ارزیابی تغییرات الگوی بازدارندگی حزب‌الله در برابر رژیم صهیونیستی، فصلنامه مطالعات راهبردی، دوره ۲۱، شماره ۷۹.
طارمی، کامران (۱۳۹۸)، انگیزه‌های جمهوری اسلامی ایران از ارائه کمک‌های خارجی (مطالعه موردی: فعالیت‌های وزارت جهاد کشاورزی در لبنان، 1382-1367)، فصلنامه سیاست، دوره ۴۹، شماره ۱.
مبینی، محمد و بهزاد قاسمی (۱۳۹۸)، دستاوردهای مقاومت اسلامی لبنان در منظومه فکری سیدحسن نصرالله و تأثیر آن بر امنیت محور مقاومت، فصلنامه آفاق امنیت، دوره ۱۲، شماره ۴۴.
نصرالله، سید حسن (۱۳۹۳)، همه اعضای حزب‌الله خود را سرباز امام خامنه‌ای می‌دانند، خبرگزاری رسا، ۸ مهر ۱۳۹۳: قابل دسترس در:  https://rasanews.ir/fa/news/223250
هیل، کریستوفر (۱۳۸۷)، ماهیت متحول سیاست خارجی، ترجمه علیرضا طیب و وحید بزرگی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
عربی
السید حسن نصر‌الله (٢٠١٦ )، السعودیة رأس حربة المشروع ضد المنطقة.. واستهداف سوریا هو استهداف للمقاومة، المنار، ٦ مایو ٢٠١٦. متواجد فی: https://www.almanar.com.lb/212177
السید حسن نصر‌الله (٢٠١٦ )، النص الکامل لکلمة السید نصر‌الله فی ذکرى اربعین القائد الجهادی الکبیر الشهید مصطفى بدر‌الدین، المنار، ٢٤ یونیو ٢٠١٦ . متواجد فی: https://www.almanar.com.lb/397021
السید حسن نصر‌الله (٢٠١٧ )، نکتب تاریخ المنطقة... لا لبنان، الاخبار، ١١ سبتمبر٢٠١٧. متواجد فی:
 https://al-akhbar.com/Politics/237618
لفرانس ٢٤ (٢٠١٥ )، حسن نصر‌الله یهاجم السعودیة فی خطاب ألقاه بمناسبة یوم القدس، ١٠ یولیو٢٠١٥ . متواجد فی: https://www.france24.com/ar/20150710
انگلیسی
Alagha, Joseph (2011), Hizbullah’s Documents: From the 1985 Open Letter to the 2009 Manifesto, Amsterdam: Pallas Publications.
Al-Houthi, Abdolmalek (2018), "we are ready to fight alongside Hezbollah against Israel", Al-Akbar, 23 March 2018, https://al-akhbar. com/Yemen/246826.
Al Jazeera (2014), "Hezbollah man dies on “jihad duty” in Iraq", 31 July 2014. See: https://www.aljazeera.com/news/ MIDDLEEAST/2014/07/HEZBOLLAH-MAN-DIES-JIHAD-DUTY- IRAQ-20147302029917675.HTML.
Allers, Jackson (2006), "Hezbollah Ahead of Govt Again," inter Press Service, September 20, 2006. http://www.ipsnews.net/2006/09/mideast-hezbollah-ahead-of-govt-again
Al-Mughrabi, Nidal (2017), "After Syria fall-out, Hamas ties with Iran restored: Hamas Chief", Reuters, 28 August 2017. See: https:// www.reuters.com/article/us-palestinians-hamas-iran.
American Enterprise Institute (2018), "The Qayis al-Khazali Papers", Tactical Interrogation Reports 28, 48 and 54. See: http://www.aei.org/spotlight/qayis-al-khazali-papers.
Blanford, Nicholas (2011), Warriors of God: Inside Hezbollah’s Thirty: Year Struggle Against Israel, New York: Random House.
Bhuta, Nehal (2012), "Measuring Stateness, Ranking Political Orders: Indexes of State Fragility and State Failure", EUI Working Papers LAW No. 2012/32 (December 2012), https://ssrn.com/abstract=2201482
Cambanis, Thanassis, Esfandiary, Dina, Ghaddar, Sima (2019), Hybrid Actors: Armed Groups and State Fragmentation in the Middle East, New York: The Century Foundation Press.
Cordesman, Anthony (2007), "Lessons of the 2006 Israeli–Hezbollah War", 14 November 2007.see: https://csis-prod.s3.amazonaws.com/s3fs-public/
Dehghanpisheh, Babak (2014), "Special Report: The fighters of Iraq who answer to Iran", Reuters, 12 November 2014. see: https://www.reuters.com/ article/us-mideast-crisis-militias-specialreport/special-report-the-fighters-of-iraq-who-answer-to-iran-
El-Husseini, Rola (2008), "Resistance, Jihad, and Martyrdom in Contemporary Lebanese Shia Discourse," Middle East Journal 62, no.3, pp. 399–414.
Gardner, Frank (2006), "Hezbollah missile threat assessed", BBC News, 3 August 2006, HTTP://NEWS.BBC.CO.UK/1/HI/WORLD/middle_east/5242566.stm.
International Institute for Strategic Studies (2019), "Iran’s Networks of Influence in the Middle East", November 2019. See: https://www.iiss.org/publications/strategic-dossiers/iran-dossier/iran-19-03-ch-1-tehrans-strategic-intent.
Jackson, Robert (1991), Quasi-States: Sovereignty, International Relations and the Third World, Cambridge: Cambridge University Press.
Khoury, Jack (2017), "Nasrallah Admits: Hezbollah Smuggled Advanced Arms into Gaza", Haaretz, 20 November 2017, https://www.haaretz.com/middle-east-news/nasrallah-admits-hezbollah-smuggled-advanced-arms-into- GAZA-1.5467043
Love, James (2010), Hezbollah: Social Services as a Source of Power, Florida: Joint Special Operations University.
Maksad, Firas (2020), "Lebanon’s Halloween Government", Foreign Policy, January 22, 2020, see: https://foreignpolicy.com/2020/01/22/lebanons-halloween-government
Mcinnis, Matthew (2016), "Iranian Deterrence Strategy and Use of Proxies", The American Enterprise Institute, November 29, 2016, p.p:1
Meyerle, Jerry (2014), "Is the Islamic State a Terrorist Group or an Insurgency"?, Defense One, October 3, 2014. see: https://www.defenseone.com/ideas/2014/09/ryan-crocker-iraqs-role-long-war-against-isil/95273-8.
Myre, Greg (2006), "Qana Raid Revives 96 Agony", The New York Times,
July 31, 2006. see: https://www.nytimes.com/2006/07/31/world/middleeast/31qana.html
Mumford, Andrew (2013), Proxy Warfare and the Future of Conflict, The RUSI Journal, Vol.158(2), pp.40–46
Nakhoul, Samia (2013), "Special Report: Hezbollah gambles all in Syria", Reuters, 26 September 2013, https://www.reuters.com/article/us-syria-hezbollah-special-report-idUS- BRE98P0AI20130926.
Norton, Richard (2007), "The Role of Hezbollah in Lebanese Domestic Politics", The International Spectator, Vol. 42, No. 4, 475–491. DOI: 10.1080/03932720701722852
Norton, Richard (2014), Hezbollah: A Short History, US: Princeton University Press.
Pew Research Center (2017), "Concerns about Islamic Extremism on the Rise in the Middle East: Negative Opinions of al Qaeda, Hamas and Hezbollah Widespread", 1 July 2014, p. 7. See: http:// ASSETS.PEWRESEARCH.ORG/WP-CONTENT/UPLOADS/SITES/2/2014/06/ PG-2014-07-01-ISLAMIC-EXTREMISM-FULL-REPORT.PDF.
Ranstorp, Magnus (1997), Hizballah in Lebanon: The Politics of the Western Hostage Crisis, London: Macmillan Press.
Reuters (2017), "Hezbollah says future Israel war could draw fighters from Iran, Iraq, elsewhere", 23 June 2017. https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-hezbollah/hezbollah-says-future-israel-war-could-draw-fighters-from-iran-iraq.
Rubin, Uzi (2006), "Hizballah’s Rocket Campaign against Northern Israel: A Preliminary Report", Jerusalem Center for Public Affairs, Jerusalem Issue Brief, vol. 6, no.10, 31 August 2006. See: http://jcpa.org/article/hizballahs-rocket-campaign-against- northern-israel-a preliminary-report.
Reisinezhad, Arash (2019), The Shah of Iran, the Iraqi Kurds, and the Lebanese Shia, Londen & New York, Palgrave Macmillan
Sayigh, Yezid (2018), "Hybridizing Security: Armies, Militias and Constrained Sovereignty", Carnegie Middle East Center, October 30, 2018. Available at https://carnegie-mec.org/2018/10/30/ hybridizing-security-armies-militias-and-constrained-sovereignty-pub-77597
Sly, Liz & Haidamous, Suzan (2015), "Lebanon’s Hezbollah acknowledges battling the Islamic State in Iraq", Washington Post, 16 February 2015. See: https://www.washingtonpost.com/ world/middle-east/lebanons-hezbollah-acknowledges
Sobelman, Daniel (2004), "New Rules of the Game. Israel and Hizbollah after the Withdrawal from Lebanon", Jaffee Center for Strategic Studies, Memorandum 69, January 2004.See: http://www.inss.org.il/publication/new-rules-of-the-game-israel-and-hizbollah-after-the-with-drawal-from-lebanon
Spyer, Jonathan (2017), "Behind the Lines: Who is Qais al-Khazali, and why should you care?", Jerusalem Post, 15 December 2017.See: https://www.jpost.com/Arab-Israeli-Conflict
Stengel, Frank & Baumann, Rainer (2017), Non-State Actors and Foreign Policy, Oxford Research Encyclopedia of Politics, pp:1-33.
United Against Nuclear Iran Foundation (2019), Hezbollah’s Organizational Chart, January 2019. See: https://hezbollah.org/organizational-chart
United Nations Security Council (2004), "Resolution 1559", September 2004, see: HTTP://UNSCR.COM/EN/RESOLUTIONS/1559
Van Engeland, Anisseh & Rudolph, Rachel (2013), From Terrorism to Politics, Aldershot, England, Burlington, VT: Ashgate.
Weber, Max (2004), Politics as a Vocation, in The Vocation Lectures, ed. David Owen and Tracy Strong, Indianapolis: Hackett Publishing Company.
Winslow, Charles (1996), Lebanon: War and Politics in a Fragmented Society, New York& London: Routledge.