نقش زنان در تقویت قدرت نرم از دیدگاه امام خامنه ای (مدظله‌العالی) با تأکید بر مؤلفه‌های اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران

2 دانشیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران

چکیده

جمهوری اسلامی ایران، دارای منابع متعدد قدرت نرم است که می­توان به فرهنگ، تاریخ، تمدن، زبان فارسی، مردم­گرایی، مشارکت سیاسی و اجتماعی مردم و مواردی ازاین‌دست، اشاره نمود. جهت ارتقای توانمندی ایران باید این منابع را شناسایی و برای تبدیل آنها به قدرت نرم همت گمارد. برای دستیابی به این هدف بزرگ باید اقشار مختلف مردم مشارکت و همکاری داشته باشند؛ زنان به‌عنوان نیمی از افراد جامعه می‌توانند نقش مهمی داشته باشند. پژوهش حاضر درنظر دارد با روش تحلیل محتوا به این سؤال پاسخ دهد که از دیدگاه امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) بانوان چه نقشی در تقویت قدرت نرم نظام جمهوری اسلامی دارند؟ برای پاسخ به این سؤال، پس از تعیین شاخص­های اجتماعی قدرت نرم، بیانات و سخنرانی­های امام خامنه­ای (مدظله‌العالی) در این زمینه، شناسایی و جمع‌آوری شد. روش حاکم بر تحقیق، بر تحلیل محتوا استوار بوده و برای  استخراج مفاهیم و مقوله­ها و تعداد کاربرد آنها، تحلیل متون مربوط به بیانات و مکتوبات امام خامنه­ای، از منابع مختلف و مستند صورت گرفت. با بررسی متون درنهایت 48 عنوان سخنرانی و مکاتبه به‌عنوان موارد متضمن و مرتبط با مفهوم قدرت نرم، انتخاب شد که در مرحله اول 244 کد شناسایی شد. در قدم بعدی این کدها در 24 مفهوم (شاخص) اصلی و در 6 مقوله اصلی شامل نهاد خانواده، جامعه اخلاقی، سرمایه اجتماعی، امنیت اجتماعی، وحدت و انسجام اجتماعی و روحیه ملی طبقه‌بندی شده است. یافته­ها نشان می­دهد ازنظر امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، زنان با اقداماتی چون تحکیم بنیان خانواده، تربیت نسل آینده، مقابله با تهاجم فرهنگی، تقویت سبک زندگی اسلامی، تقویت روحیه ملی، کمک به اقتصاد مقاومتی با مصرف کالاهای ایرانی، تحصیلات، فعالیت در بسیج و... می‌توانند نقش مهمی در تقویت قدرت نرم نظام جمهوری اسلامی ایران داشته باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Women in Promoting Soft Power from Imam Khamenei's Point of View, Emphasizing on Social Components

نویسندگان [English]

  • M’asoumeh Pirveisi 1
  • Ali Shirkhani 2
1 PhD candidate of public diplomacy making, Azad University of Qum, Iran
2 Corresponding author: associate professor of political sciences, Azad University of Qum, Iran
چکیده [English]

The Islamic Republic of Iran is equipped with various sources of soft power, including culture, history, civilization, Persian language, people-orientation characteristics, political and social participation of the people, and the like. In order to improve Iran's capabilities, these resources must be identified, and efforts must be made to convert them into soft power. Different groups of the people have to work together in order to achieve this great goal. Women, containing half of the population, can play important roles in this regard. Through content analysis, this research is intended to find out the importance of the roles of women in strengthening the soft power of the Islamic Republic of Iran from the point of view of Imam Khamenei. Having identified the social characteristics of soft power, Imam Khamenei's written statements and speeches regarding this issue were reviewed. The research is based on content analysis method, and to extract the concepts and an analysis of the texts and speeches of Imam Khamenei is conducted by referring to various and documented sources. By reviewing the material, the researchers ultimately selected 48 lectures and correspondence as the content relating to the concept of soft power resulting in the identification of 244 codes in the first phase. In the next phase, these codes were classified into 24 main concepts and six main categories, including the unit of family, moral society, social capital, social security, social unity and cohesion, and the national morale. The findings indicated that, based on Imam Khamenei’s views, women can play important roles in strengthening the soft power of the Islamic Republic of Iran by taking measures such as consolidating the foundation of the family, educating the next generation, countering cultural aggression, supporting the Islamic lifestyle, promoting national morale, helping resistive economy, consuming Iranian goods, education, activities in Basij and the like.

کلیدواژه‌ها [English]

  • soft power
  • social components of soft power
  • Imam Khamenei (the Supreme Leader)
  • women
-  امام خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات، دیدار با اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های شیراز، (14/12/1387).
-  امام خامنه‌ای، سیدعلی (1395)، بیانات، دیدار خانواده‌های شهدای مدافع حرم، 4/5/1395.
-  امام خامنه‌ای، سیدعلی (1392)، بیانات، دیدار جمعی از بانوان فرهیخته، بازیابی شده در تاریخ 21/2/1392.
-  امام خامنه‌ای، سیدعلی (1390)، بیانات، سومین نشست اندیشه‌های راهبردی  در تاریخ 14/10/1390.
-  امام خامنه‌ای، سیدعلی (1390)، بیانات، دیدار جمعی از بانوان نخبه به مناسبت والدت حضرت زهرا (س) 1/3/1390.
-  ابوالحسنی، خسرو و نجاتی منفرد، علیرضا (1390)،  قدرت نرم و سرمایه نرم اجتماعی در سند چشم‌انداز. فصلنامه مطالعات نرم: 208 ـ 173.
-  احمدی، مهناز (1395)، شناسایی مؤلفه‌های اجتماعی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
-  اشکیان، شهناز (1395)، تأثیر مشارکت زنان در دفاع مقدس بر زندگی و مشارکت‌های اجتماعی آنان پس از جنگ، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
-  افتخاری، اصغر (1389)، چهره‌های قدرت، گذار از سخت افزارگرایی به نرم افزارگرایی، در: قدرت نرم، تألیف جوزف نای، ترجمه محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
-  باقری چوکامی، سیامک و حسینی، حسین (1394)، نقش اخلاق سیاسی در استحکام‌بخشی بعد سیاسی ساخت درونی قدرت، فصلنامه آفاق امنیت، 8(28): 33 ـ 5.
-  بیگی، مهدی (1388)، قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، مطالعه موردی لبنان، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
-  پوراحمدی، حسین و جعفری‌پناه، مهدی (1391)، قدرت نرم از دیدگاه اسلام و کاربرد مؤلفه‌های آن در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات حقوقی قدرت نرم، 2(6): 52 ـ 9.
-  تافلر، الوین (1376)، جابه‌جایی قدرت، ترجمه شهیندخت خوارزمی، تهران: سیمرغ.
-  جهانی، محمد (1392)، تأثیر اقلیت‌گرایی مذهبی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (باتأکیدبر نقش سلفیت)، فصلنامه آفاق امنیت، 6 (20): 43 ـ 5.
-  حسن‌بیگی، ابراهیم و رییسی دهکردی، اردشیر (1394)، مقوم­های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران باتأکیدبر الهام‌بخشی، فصلنامه امنیت ملی، 4(15): 172 ـ 135.
-  حسن‌زاده، صالح (1393)، عوامل تحکیم خانواده در فرهنگ اسلامی، پژوهشنامه معارف قرآنی، 4(15): 68 ـ 45.
-  خسروی، مرتضی (1396)، امنیت در قرآن: رویکردی تفسیری تبیینی، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
-  خودسیانی، مصطفی و خان‌احمدی، اسماعیل (1392)، بررسی نقش روحیه در دفاع مقدس و جنگ آینده، فصلنامه راهبرد دفاعی، 11 (42): 101 ـ 67.
-  دانلپ، چارلز (1385)، جنگ نامتقارن و ساختار فکری غرب در چالش‌های متقارن و نامتقارن امریکا، تهران: دانشکده و پژوهشکده فرماندهی و ستاد دانشگاه امام حسین(ع).
-  قربی، محمدجواد (1395)، بررسی مؤلفه‌های تأمین‌کننده امنیت فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران، پنجمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت؛ الگوی پایه پیشرفت.
-  قربی، محمدجواد و جعفری، علی‌اکبر (1394)، برجستگی منابع قدرت نرم ایران؛ مطالعه موردی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه علمی ـ پژوهشی پاسداری فرهنگی،         3 (10).
-  قربی، محمدجواد و حیدری، منصور (1396)، نقش همدلی در استحکام ساخت درونی قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران، سیاست دفاعی، 25(98): 125 ـ 83.
-  قصری، محمد و دوستدار، رضا (1388)، جایگاه امنیت انسانی در سند چشم‌انداز 1404، فصلنامه دانش انتظامی، 11(3): 107 ـ 66.
-  قنبری، کبری (1394)، مفهوم‌شناسی قدرت نرم در اسلام، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
-  گلشن‌پژوه، محمدرضا و ژانت، بلیک (1389)، قدرت نرم، تهدید نرم؛ پیشنهادی درراستای سیاست­سازی، فصلنامه راهبرد، 19(55): 137 ـ 123.
-  ماه‌پیشانیان، مهسا (1390)، بسترهای فرهنگی و اجتماعی در جنگ نرم، نشریه مطالعات راهبردی بسیج، 5 (1): 50 ـ 7.
-  متقی، ابراهیم (1391)، روند تحول قدرت نرم در سیاست خارجی امریکا، تهران: نشر ساقی.
-  متقی‌زاده، احمد (1390)، مؤلفه‌های قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، 1(3): 127 ـ 105.
-  محبوبی‌منش، حسین (1381)، امنیت و انحرافات اجتماعی، مطالعات راهبردی زنان، 18، 159 ـ 133: 159 ـ 134.
-  مشیرزاده، حمیرا و واسعی‌زاده، نسیم‌السادات (1397)، سرمایه اجتماعی بین­المللی: اعتماد، مشارکت و شبکه­ها در جامعه بین­الملل، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 48(1): 195 ـ 175.
-  مقتدر، یونس و کتابی، محمود (1397)، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و قدرت نرم ایران، رهیافت انقلاب اسلامی، 12(45): 106 ـ 85.
-  ملکی، سعید و حاتمی، داود (1392)، جنگ نرم و راهکارهای مقابله با آن با الهام از دیدگاه امام خامنه‌ای (مد ظله‌العالی)، آفاق امنیت، 8(76): 82 ـ 65.
-  موسوی، سیدصدرالدین و قربی، محمدجواد (1393)، الهام‌بخشی و قدرت نرم ایران در چشم‌انداز 1414. مطالعات قدرت نرم، 3 (9)، 197 ـ 181.
-  نای، جوزف (1389)، قدرت نرم و رهبری، ترجمه عسگر قهرمان‌پور بناب، در قدرت و جنگ نرم از نظریه تا عمل، تهران: نشر ساقی.
-  نظامی­پور، قدیر، باقری چوکامی، سیامک و یوسفی، جعفر (1393)، امنیت جمهوری اسلامی ایران و اولویت­های منظومه اخلاقی، آفاق امنیت، 7(24): 24 ـ 5.
-  نویدنیا، منیژه (1382)، درآمدی بر امنیت اجتماعی، مطالعات راهبردی، 19: 62 ـ 41.
-  نیاکویی، امیر و ستوده، علی‌اصغر (1393)، ماهیت رویارویی نرم غرب با انقلاب اسلامی ایران در روند انقلاب‌های عربی (2011 ـ 2014)، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، 3(4):80 ـ 65.
-  نیکنامی، رکسانا (1398)، جایگاه دیپلماسی علم و فناوری در شکل­دهی به قدرت نرم (مطالعه موردی: اتحادیه اروپا)، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 49(2): 585 ـ 561.
-  یاسوشی، واتابه و مک کانل، دیوید(1389)، قدرت نرم مطالعه موردی ژاپن و ایالات متحده، ترجمه سیدمحسن روحانی، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).