دستاوردهای مقاومت اسلامی لبنان در منظومه فکری سیدحسن نصرالله و تأثیر آن بر امنیت محور مقاومت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

2 نویسنده مسئول: استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

پی‌بردن به زمینه‏های برتری و امنیت نهضت‏ها از مباحث مهم و درخور تحقیق است. ماهیت مقاومت اسلامی لبنان و اهمیت جایگاه امنیتی آن به‌عنوان یکی از دستاوردهای برجسته مقاومت اسلامی، ازسوی سیدحسن نصرالله مورد توجه بوده است. این موضوع در مقاله به‌عنوان یک هدف و شاخص درنظر گرفته شده است. مقاله کوشش دارد تا دستاوردهای مقاومت اسلامی لبنان و نتایج امنیتی آن بر محور مقاومت را به‌عنوان سؤال اصلی مطرح و بررسی نماید. این پرسش با استفاده از روش تحقیق آمیخته با رویکرد کیفی ـ کمی انجام شده است. بدین‌صورت که در بخش کیفی دستاوردها تبیین شده و در بخش کمی تأثیرشناسی آن مورد آزمون قرار گرفته است. روش مورداستفاده در بخش کیفی مبتنی‌بر تحلیل مضمون بوده و در بخش کمی داده‏های موردنیاز با ابزار پرسشنامه گردآوری و با استفاده از فنون آماری ضریب همبستگی اسپیرمن، آزمون رگرسیون خطی ساده (دومتغیره) و آزمون رگرسیون چندگانه گام‌به‌گام تجزیه‌وتحلیل شده است. یافته و نتایج کیفی این پژوهش درقالب جدول‏هایی شامل مضامین پایه‏ای و سازمان‌دهنده، جمع‏بندی و توصیف شده است. در این پژوهش، پنج مضمون اصلی یعنی «برتری عوامل معنوی، ساختار توانمند، برتری اطلاعاتی و امنیتی، ایفا نقش منطقه‏ای و برخورداری از حمایت یک قدرت منطقه‏ای» به‌دست آمد. این پنج عنصر از مهم‌ترین دستاوردهای امنیتی هستند. در این نوشتار، علاوه‌بر آن، تأثیر کمی هریک بر محور مقاومت نیز بررسی و نتایج هریک نشان داده شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Achievements of the Lebanese Islamic Resistance in the Thought System of Sayyyed Hassan Nasrollah and Its Effects on the Security of the Axis of Resistance

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mobini 1
  • Behzad Ghasemi 2
1 Assistant professor of Imam Hussein Comprehensive University
2 Corresponding author: Assistant professor of Imam Hussein Comprehensive University
چکیده [English]

Understanding the context of priority and the security of the movements are essential issues requiring serious consideration. The nature of the Lebanese Islamic resistance and its special security situation, an outstanding achievement, have been deeply considered by Sayyed Hassan Nasrollah. This issue has been regarded as a goal and an indicator in this study. This research is intended to investigate the achievements of Lebanese movement as the main concern. Employing a mixed method, including quantitative and qualitative methods, this research has tried to answer the question. The achievements are explained in the qualitative phase and the effects are investigated in the quantitative phase. The qualitative section is based on thematic analysis, and the quantitative part, including data collection, is carried out through questionnaires, for the analysis of which statistical techniques of Spearman correlation coefficient, simple linear regression test (two-dimensional) and multiple regression test, step-by-step analysis have been employed. The findings of the qualitative results of this research have been summarized and described in the form of tables including basic themes and organizer themes. Five main themes including superiority of spiritual factors, strong structure, superiority of intelligence and security, playing a regional role, and making use of the support of a regional power were identified.  These five components are the most important security achievements. Moreover, the quantitative effect of each of these components on the resistance axis have been assessed and the results of each are presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic resistance
  • axis of resistance
  • ontological security
  • Lebanon
  • Sayyed Hassan Nasrolah
قرآن کریم.
-  استراس، آنسلم و کوربین جولیت (1387)، اصول روش تحقیق کیفی نظریه مبنایی، ترجمه بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  اسداللهی، مسعود (1382)، جنبش حزب‌الله گذشته و حال، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-  افتخاری، اصغر (1389)، صلح و امنیت بین‌الملل، رویکرد اسلامی، مجموعه مقالات اسلام و روابط بین‌الملل، به اهتمام حسین پوراحمدی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
-  امینی، محمدرضا (1392)، ورود رسمی حزب‌الله به جنگ سوریه، خبرگزاری جمهور.
-  برزنونی، محمدعلی (1384)، «اسلام؛ اصالت جنگ یا اصالت صلح؟»، مجله حقوقی، نشریه مرکز امور حقوقی بین‌المللی معاونت حقوقی و امور مجلس ریاست‌جمهوری،      ش 33: 73 ـ 157.
-  برژینسکی، زبیگنو (1369)، در جستجوی امنیت ملی، ترجمه ابراهیم خلیلی، تهران: سفیر.
-  بوزان، باری (1386)، چارچوبی تازه برای تحلیل امنیت، ترجمه علی‌رضا طیب، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-  پارسه، رضا و مطهرنیا، مهدی (1393)، اثرگذاری محور ایران، سوریه و حزب‌الله بر منافع امریکا در خاورمیانه، فصلنامه سیاست دفاعی، ش 86، پاییز: 107ـ 138.
-  تانته، ژاک (1379)، تاریخ لبنان، ترجمه اسدالله علوی، مشهد: بنیاد پژوهش اسلامی.
-  درخشه، جلال؛ افتخاری، اصغر و ردادی، محسن (1394)، تحلیل مضمونی اعتماد در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، سال ششم، ش 3، پاییز: 53 ـ 72.
-  دری نجف‌آبادی، قربانعلی (1379)، نگاهی به امنیت ازمنظر امیر مؤمنان(ع)، فصلنامه حکومت اسلامی. سال پنجم. ش 18 :280 ـ 310.
-  دلاور، علی (1380)، روش تحقیق در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران: ویرایش.
-  دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1387)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران، تهران: انتشارات سمت.
-  زارعان، احمد (1393)، بررسی تبدیل حزب‌الله لبنان از قدرتی محلی به قدرت ملی و منطقه‌ای، مطالعات راهبردی جهان اسلام، ش 59: 37 ـ 68.
-  زارعان، احمد و پورخوش سعادت، محمد (1397)، محور مقاومت به‌مثابه یک مجموعه امنیتی منطقه‌ای: کاهش هزینه‌های امنیتی، مجموعه مقالات همایش پیرامون مقاومت اسلامی، تهران: دانشگاه جامع امام حسین علیه‌السلام.
-  شایگان، فریبا (1391)، امنیت پایدار از دیدگاه مقام معظم رهبری، فصلنامه آفاق امنیت، سال پنجم، ش 14: 121 ـ 143.
-  طباطبایی، محمدحسین (1368)، المیزان، قم: انتشارات اسلامی.
-  عراقی، عبدالله (1394)، نقش حزب‌الله لبنان در امنیت منطقه غرب آسیا باتأکیدبر حمایت و پشتبانی ایران، مجله سیاست دفاعی، سال 24، ش 93: 101 ـ 142.
-  قادری کنگاوری، روح‌الله (1392)، نظریه مقاومت در روابط ­بین‌الملل؛ رویکرد ایرانی ـ اسلامی ‌نفی سبیل و برخورد با سلطه، سیاست دفاعی، ش 82: 191 ـ 248.
-  قادری کنگاوری، روح‌الله (1397)، نقش نیروهای منطقه‏ای سپاه پاسداران در تأمین امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه آفاق و امنیت، سال یازدهم، ش 40: 2 ـ 33.
-  قاسمی، بهزاد (1397الف)، ژئوپلیتیک محور مقاومت و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران؛ براساس گفتمان انقلاب اسلامی، آفاق امنیت، سال یازدهم، ش 38: 5 ـ 33.
-  قاسمی، بهزاد (1397ب)، ارزیابی تأثیر فرهنگ شهادت‏طلبی انقلاب اسلامی ایران در جهان اسلام و عرصه بین‏الملل، مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال هفتم، ش 4، پیاپی 24: 91 ـ 113.
-  قاسمی، بهزاد (1398)، مقایسه تطبیقی تاریخی جنبش‏های انقلابی و گروه‏های افراط‏گرا در تطورات تاریخ اسلام و مسیحیت، مجله علمی  ـ ترویجی معرفت، سال بیست‌وهشتم، ش 50: 21 ـ 32.
-  قاضی میرسعید، علی‌رضا و دیگران (1396)، تحلیل مضمون ساخت درون قدرت نیروهای مسلح برای جنگ‌های آینده ازمنظر فرماندهی کل قوا، فصلنامه مدیریت نظامی، سال 17، ش 4: 77 ـ 100.
-  کریمی مله، علی (1384)، شناسایی مرجع امنیت در رویکرد امنیت ملی امام خمینی(ه)، فصلنامه مطالعات راهبردی، ش 30: 766 ـ 788.
-  مارشال، کاترین و راسمن، گرچنب (1390)، روش تحقیق کیفی، ترجمه علی پارسائیان و محمد اعرابی، تهران: پژوهش‌های فرهنگی.
-  منصوریان، یزدان (1386)، گراندد تئوری چیست و چه کاربردی دارد؟ مجموعه مقالات همایش اطلاعات و جامعه اطلاعاتی، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
-  نادری سمیرمی، احمد (1376)، لبنان، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
-  نصرالله، سیدحسن (1370 ـ 1398)، سخنان دبیرکل حزب‌الله لبنان، از زمان آغاز مسئولیت تا یایان سال 1398. (1327/ بهمن 1370 ـ 1398).
-  نوروزی، محمدتقی (1385)، فرهنگ دفاعی ـ امنیتی، تهران: سنا.