بررسی چارچوب رابطه بی‏ ثباتی سیاسی با نظام هشداردهی اطلاعاتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشکده فاراب

2 عضو هیئت علمی وزارت علوم تحقیقات و فناوری

چکیده

ثبات بر فقدان نسبی برخی انواع حوادث سیاسی بی‏ثبات کننده که به شکل تغییر در ساختار قدرت، تغییر در حکومت، مسالمت‏آمیز یا خشونت‏آمیز با قدرت سیاسی منجر می‏شود. برای بی‏ثباتی سیاسی، شاخص‏های زیادی ارائه شده اما تا کنون به مولفه‎های مشترک آن با یک ساختار هشداردهی اطلاعاتی، پژوهشی انجام نشده است. هشداردهی جزیی از علوم امنیتی و اطلاعاتی است که بر اساس نظام نشانه‏ها، هشدار داده و با اتکاء بر نظام نشانه‎ها، سیاستگذار و تصمیم‏گیران را از بروز خطری قطعی آگاه و کمک می‎نماید. با بررسی انجام این پژوهش با روش داده‏بنیاد و بررسی و اجرای مصاحبه‎های عمیق شش عامل و یا مولفه شامل تاثیر بی‎ثباتی بر مرجعیت امنیت، تاثیر بی‏ثباتی سیاسی به زیرساخت‎های حیاتی و حساس، آسیب پدیده بی‏ثباتی به سرمایه اجتماعی نظام سیاسی، تبدیل پدیده بی‏ثباتی سیاسی به تغییر رژیم سیاسی، تبدیل پدیده بی‏ثباتی سیاسی به تجزیه طلبی قومی و تاثیر پدیده بی‏ثباتی سیاسی بر قدرت دفاعی- امنیتی احصاء شد. در ادامه الگوی مناسب هشداردهی اطلاعاتی برای بی ثباتی سیاسی نیز طراحی و ارائه شده است. برای روایی و اعتبار چارچوب تدوین شده نیز موارد از طریق خبرگان بررسی و آنها نیز چارچوب احصاء شده را تایید نمودند.
نتایج نشان داد که برخی از مولفه‎های بی‎ثباتی سیاسی با نشانه‎های یک نظام هشداردهی امنیتی و اطلاعاتی دارای رابطه نزدیکی‎ بوده و به عنوان وابسته مستقل بر ثبات سیاسی به عنوان متغیر مستقل دارای تعامل نزدیکی هستند. در این زمینه عناصر اطلاعاتی بایستی با نگاه اجتماعی نیز پدیده‎های بی‏ثباتی را دنبال تا درارائه هشدارهای امنیتی دچار مشکل یا چالش نگردند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Political Instability and Information Warning System in a Political System

نویسندگان [English]

  • Majid Hajiani 1
  • Yaser Emamzade 2
1 Teacher
2 Asistant
چکیده [English]

For political instability, many indicators have been presented, but so far there has been no research on its common components with an informational warning structure based on which policymakers pay attention. Warning is a part of security and information sciences that warn based on the system of signs، and with this approach can be closely related to political instability. Warning based on the system of signs, the policymaker and decision-makers are aware of a definite danger to help them continue their policymaking. By correctly depicting the relevance of information alerting to indicators of political instability، it is possible to design and provide an appropriate framework between the two issues. The issue of this research is how the general framework of information instability and warning can be adjusted and monitored so that information warning can be linked with political instability so that these two categories can be combined..Counted. For the validity and validity of the developed framework, the cases were reviewed through experts and they confirmed the calculated framework. The results of this study showed that some components of political instability have close and collateral relationship with the signs of a security and intelligence warning system. In general, information alerting as an independent dependency on political stability as an independent variable has close interaction. In this regard، information elements should also follow instability phenomena with a social perspective so that they do not have any problems or challenges in providing security alerts

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Instability
  • Information Alerting
  • Semiotics

Smiley face

الف) منابع فارسی
آریان‏پورکاشانی، منوچهر (1387). فرهنگ هفت جلدی پیشرو آریان‏پور: انگلیسی به فارسی. جلد پنجم، نشر الکترونیکی و اطلاع رسانی جهان رایانه امین.
افتخاری، اصغر (1381). مراحل بنیادین اندیشه در مطالعات امنیت ملی. انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، 1381.
برزنونی، محمدعلی (1399). حزم اطلاعاتی در سامانه‎ی هشداردهی آینده نگرانه؛ رهیافتی بومی. نشریه علمی آفاق امنیت، سال سیزدهم، شماره چهل و هشتم، پاییز 1399.
بشیر، حسن و کاسپور، هدا (1392)."نشانه شناختی دین یهود(غیر صهیونیسم) در هنر مدرن" فصلنامه رسانه، سال بیست و چهارم شماره 3 پاییز 1392.
بصیری، محمدعلی (1401). تبین جامعه‎شناختی و ثبات سیاسی، فصلنامه پژوهش‏های حفاظتی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، سال سوم، بهار1395.
پورعزت، علی‏اصغر (1386). علم و پیش‎بینی در مطالعات میان‏رشته‎ای در ایران. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
جانســون،‌ چالمــرز‌ (1363). ‌تحــول ‌انقلابــی:‌ بررســی ‌نظری‌ پدیده ‌انقــلاب،‌ ترجمه ‌حمید ‌الیاســی، ‌تهران،‌ انتشارات ‌امیرکبیر.
خواجه‎سروی، غلامرضا (1385). چارچوبی برای تحلیل رقابت و ثبات سیاسی با نگاهی به تجربه جمهوری اسلامی ایران. دوفصلنامه دانش سیاسی، شماره سوم، بهار و تابستان 1385. صص 87- 116.
خرمشاد، محمدباقر و محمدی‎لرد، عبدالمحمود (1392). شروط سیاسی بی‏ثباتی (تحلیل تجربی بین کشوری). دوفصلنامه علمی-پژوهشی دانش سیاسی، سال نهم، شماره دوم (پیاپی18)، پاییز و زمستان 1392، صص44-29.
حاجیانی، ابراهیم (1390). هشداردهی: کارکرد تحلیل اطلاعاتی در پیشگیری از غافل‎گیری. فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 14 (مسلسل 53). صص 151-127.
حاجیانی، ا و جاجیانی، م (1394). کاربرد تحلیل نشانه‏شناسی در کشف قرائن و شواهد با رویکرد حفاظتی. فصلنامه پژوهش‎های حفاظتی دانشکده امام هادی (ع)، سال چهارم، شماره 4(شماره پیاپی 16). زمستان سال 1394.
دانایی‏فرد، حسن و اسلامی، آذر (1390). کاربرد استراتژی پژوهشی نظریه داده بنیاد در عمل؛ ساخت نظریه بی‎تفاوتی سازمانی، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
دلاوری، ابوالفضل (1394). «درآمدی انتقادی بر مفهوم و شاخص‏های بی‏ثباتی سیاسی: به سوی مدلی جامع و روزآمدبرای سنجش بی‏ثباتی سیاسی»، نشریه دولت‎پژوهی، تابستان 1394، شماره 2 ، صص94-59.
دلاوری، ابوالفضل. (1378). بررسی ریشه‏های خشونت و بی‎ثباتی سیاسی در ایران. رساله دکتری. تهران: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
دهخدا، اکبر (1377). لغت‏نامه‏ی فارسی، جلد 8، انتشارات دانشگاه تهران، موسسه لغت‎نامه دهخدا، سال چاپ1377.
ساندرز، دیوید (1380). الگوهای بی‏ثباتی سیاسی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.                                                                              
غرایاق‏زندی، داود و صادقی، امیربهزاد (1401). «الگوی مفهومی ثبات و بی‏ثباتی در تداوم یا عدم تداوم نظام‏های سیاسی: علل، روندو نتایج». نشریه رهیافت‏های سیاسی و بین‏المللی، بهار 1401، شماره 69، صص 135-113. 
رجب‏زاده، احمد و طالبان، محمدرضا (1386). تبیین جامعه‏شناختی بی‎ثباتی سیاسی (مطالعه‎ای بین کشوری). نشریه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس. سال پانزدهم، بهار و تابستان 1386. شماره56 و 57.
رجب‏زاده، احمد (1392). بررسی سازمان‏های اطلاعاتی. مجله دانشکده ادبیات وعلوم انسانی، شماره57، پاییز1392. صص 100-53.
روشندل، طاهره و لبافی، سمیه (1391). تبیین عوامل مؤثر بر فرایند سیاست‎گـذاری رســانه‎ای در ســازمان صــدا و ســیمای جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه رسانه، شماره 86، صص 148- 131، تهران: معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‎رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ساعی، علی (1388). درآمدی بر روش پژوهش اجتماعی، تهران: انتشارات آگاه.
سجودی ، فرزان (1390) ، نشانه شناسی فرهنگی، تهران، انتشارات علم .
سعیدی، علی‎رضا (1400). چارچوبی برای تحلیل رقابت و ثبات سیاسی با نگاهی به تجربۀ جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره7، شماره 1، بهار1400، صص 528-517.
سو،‌ آلوین‌(1380). ‌تغییر‌ اجتماعی ‌و‌ توسعه:‌ مروری ‌بر ‌نظریات ‌نوسازی، ‌وابستگی ‌و ‌نظام‌جهانی، ‌ترجمه‌ محمود‌ حبیبی ‌مظاهری، ‌تهران:‌ پژوهشکده‌مطالعات‌راهبردی.
صادقی، محمود (1392)، قرائن و شواهد اطلاعاتی در برآورد تهدیدات امنیتی مرتبط با جاسوسی صنعتی، فصلنامه امنیت دفاعی، شماره 3، پاییز 1392.
گار، تدرابرت (1376). چرا انسان‏ها شورش می‎کنند، ترجمة علی مرشدی‎زاده، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
گـار،‌ تدرابرت ‌(1398). ‌شــورش‌سیاســی؛ ‌علــل، نتایــج ‌و ‌بدیل‏هــا،‌ ترجمــه ‌ســعید‌ صادقــی‌جقــه، ‌تهــران:‌ پژوهشکده‌ مطالعات ‌راهبردی.
گیرو، پی‏یر (1382). رمزگذاری و رمز گشایی در مطالعات فرهنگی، ویراسته سایمون دورینگ، ترجمه شهریار وقفی‎پور و دیگران. تهران انتشارات نشر نی.
علیخانی، علی (1393). هشدارشناسی، دانشکده اطلاعات، معاونت پژوهش و تولید علم.
محمدی‌لرد، ‌عبدالمحمود ‌(1393). ‌آینده‌پژوهی‌ثبات ‌سیاسی ‌ایران، ‌تهران:‌ پژوهشکده‌ مطالعات ‌راهبردی.
محمدی‏لرد، عبدالمحمود (1390). سازمان‏های اطلاعاتی و ثبات سیاسی. فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، شماره سوم، شماره مسلسل 53، شماره174، پاییز1390.
محمدی‏لرد، عبدالمحمود (1391). بهبود پیش‏بینی در تحلیل اطلاعاتی؛ مطالعه موردی بی‏ثباتی سیاسی خاورمیانه. فصلنامه مطالعات راهبردی، سال پانزدهم، شماره دوم، تابستان 1391، شماره مسلسل 56.
محمدی، علیرضا. دانایی، ابوالفضل. زرگر، سید محمد (1399). شناسایی و استخراج ابعاد و مولفه‎های پروپاگاندا در عملیات روانی رسانه‎ای (مورد مطالعه: اساتید دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره) نوشهر)، فصلنامه آموزش علوم دریایی، شماره 22، صص 203- 189، نوشهر: دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره).
معین، محمد (1388). فرهنگ فارسی دکتر محمد معین، جلد یکم، انتشارات امیر کبیر.
ناظرزاده کرمانی، فرهاد (1386). نمادگرایی در ادبیات نمایشی ، انتشارات برگ .
نورمحمدی، مهدی (1395). سازمان‏های اطلاعاتی و حوزه تاثیر ملی، انتشارات دانشگاه اطلاعات وامنیت ملی.
هارون الخلیفه، عمر (1388). روان‏شناسی و سازمان اطلاعاتی، انتشارات ابتکار دانش.
هرمان، مایکل (1393). سازمان‏های اطلاعاتی و امنیت ملی، انتشارات دانشکده اطلاعات.
ب) منابع خارجی
Graboo, Cynthia, (2010) Handbook of Warning Intelligence (Assessment the Threat to National Security), Forward by Jon Goldman.
CISC: Criminal Intelligence Service Canada (2007), Strategic Early warning for Criminal Intelligence.
Deangbuppha, Jaruwan, and Hamingtonnigel, & Wilkes Keith (2006), "Using Grounded Theory to Model Visitor Experiences at Heritage Sites Mythological and Practical Issues", Qualitative Market Research: an International Journal, 9 (4), 367-388.
Tilly, Charles (1973) “Does Modernization Breed Revolutions?”, Comparative Politics, Vol. 50, No. 3, pp. 425-447.