تحلیل عنوان فقهی_حقوقی اقدام آمریکا در به شهادت رساندن سردار سلیمانی و امکان سنجی تعقیب کیفری آن در محاکم داخلی(با تاکید بر صلاحیت شخصی منفعل)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی مقطع دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آیت الله حائری میبد یزد

2 دانشیار گروه فقه و حقوق دانشگاه آیت الله حائری میبد یزد، ایران

3 استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه آیت الله حائری میبد یزد، ایران.

4 گروه حقوق،دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، میبد، ایران

چکیده

امروزه کشورهای حامی تروریسم با استفاده از فناوری و تجهیزات روز توانسته اند اقدامات خود را در هر کجا که اراده کنند سازماندهی کرده و به اجرا درآورند. بررسی تروریسم و عناوین فقهی مرتبط با این اصطلاح به همراه ارکان تشکیل دهنده آن ها، موجبات مقایسه این رفتارهای مجرمانه را فراهم می سازد. مقایسه ای که با مشخص نمودن وجوه اشتراک و افتراق این عناوین، می تواند روش اتخاذ شده را نسبت به مقابله با اقدام ایالات متحده آمریکا در به شهادت رساندن سردار سلیمانی، مورد ارزیابی قرار دهد. سوال هایی که پژوهش حاضر در مقام پاسخ به آن ها بوده عبارتند از: از منظر فقهی_حقوقی چه عنوان مجرمانه ای بر اقدام آمریکا، نسبت به این جنایت، صدق می کند؟ تروریسم چه رابطه ای با قتل عمدی دارد؟ کدام روش(رسیدگی در محاکم قضایی داخلی یا بین المللی) برای پرونده قضایی ترور شهید سلیمانی مناسب است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد علی رغم نبود رکن قانونی پدیده تروریسم در قوانین داخلی اما چنانچه این رفتار، منتهی به قتل عمدی گردد، اعمال مجازات اعم از قصاص، دیه و جنبه عمومی توسط محاکم داخلی پایتخت، بر مرتکبین، بلامانع است. که در این مقاله با روش مطالعه توصیفی_تحلیلی به آن پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the jurisprudential-legal title of the action of the United States in martyring General Soleimani and the feasibility of criminal prosecution in domestic courts (with an emphasis on passive personal jurisdiction)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Ghorbani 1
  • Abbas Abbas Kalantari Khalilabad 2
  • Seyed Mostafa Mirmohammadi Meybodi 3
  • Nafiseh Motavallizadeh Naeini 4
1 PhD student of criminal law and criminology of Ayatollah Haeri Meybod University, Yazd
2 Associate Professor of Jurisprudence and Law Department of Ayatollah Haeri Meybod University, Yazd
3 Assistant Professor of Jurisprudence and Law Department, Ayatollah Haeri Meybod University, Yazd, Iran
4 Law Group, Theology Faculty, Meybod University. Meybod. Iran
چکیده [English]

Today, the countries supporting terrorism have been able to organize and implement their actions wherever they want, using modern technology and equipment. Examining terrorism and jurisprudential titles related to this term, along with their constituent elements, provides the means to compare these criminal behaviors. A comparison that, by identifying the commonalities and differences of these titles, can evaluate the method adopted in dealing with the action of the United States of America in martyring Sardar Soleimani. The questions that the current research is meant to answer are: From a jurisprudential-legal point of view, what criminal title applies to the action of the United States in relation to this crime? What does terrorism have to do with intentional murder? Which method (proceeding in domestic or international courts) is suitable for the legal case of assassination of Martyr Soleimani? The findings of the research show that despite the absence of a legal pillar of the phenomenon of terrorism in the domestic laws, if this behavior leads to intentional murder, it is unimpeded to impose punishment, including retribution, ransom, and general aspects, on the perpetrators by the domestic courts of the capital. which is discussed in this article with the method of descriptive-analytical study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • terrorism
  • Martyr Soleimani
  • personal jurisdiction
  • execution guarantee
  • criminal prosecution

Smiley face

قرآن کریم
حبیب زاده، محمد جعفر و سعید حکیمی ها(1386)،"ضرورت جرم انگاری تروریسم در حقوق کیفری ایران" فصل نامه مدرس علوم انسانی، دوره11شماره2.
نژندی منش، هیبت الله(1399). امکان سنجی حقوقی توصیف ترور سردار سلیمانی و دیگران به مثابه جنایت علیه بشریت، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، سال هفتم، شماره دوم، 245-275.
شیروردی، مرتضی( 1382). اسلام و تروریسم، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 59 ( پیاپی 513)، 178_153.
قاسمی، غلامعلی و ستایش پور، محمد(1399). مسئولیت بین المللی آمریکا در شهادت سردار سلیمانی، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، سال هفتم، شماره دوم، 216­­-189.
رشیدی، مهناز و مشهدی، علی(1399). مهمترین راهکارهای حقوقی جمهوری اسلامی ایران در واکنش به ترور سردار قاسم سلیمانی، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، سال هفتم، شماره دوم، 90 -63.
کریمی پاشاکی، سجاد و احمدی دهکاء، فریبرز(1391). جغرافیای ترور، تهدیدهای تروریسم در جهان معاصر، رشت، انتشارات بازرگان، چاپ اول.
فیرحی، داوود و ظهیری، صمد(1387).تروریسم؛ تعریف، تاریخچه و رهیافت های موجود در تحلیل پدیده تروریسم، فصل نامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره38، شمارا3 -165-145.
زمانی، سید قاسم(1398). ترور سردار، موشک باران عین الاسد، سرنگونی هواپیمای بوئینگ 737: مثلثی در ترازوی حقوق بین الملل، نشریه داخلی مرکز مطالعات حقوق بین الملل مدرن، پاییز- زمستان 1398، 12 -17.
ضیائی بیگدلی، محمدرضا ،1383ش، نگرشی بر مسؤولیت بین المللی ناشی از نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، پژوهش حقوق عمومی (پژوهش حقوق و سیاست سابق)، ش13
شاو، ملکم ،1394ش، حقوق بین الملل: مسئولیت بین المللی دولت و مسئولیت کیفری فردی، ترجمه اسماء سالاری، خرسندی.
علیزاده، حسین(1377). فرهنگ خاص علوم سیاسی، تهران، انتشارات روزنه، چاپ دوم.
تهامی، غلامرضا(1381). ترجمه: تاریخ کاربرد اصطلاح (تروریسم) و مشکلات تعریف آن، فصلنامه نهضت، سال سوم، شماره12.
گلدوست جویباری، رجبعلی ( 1388). جرایم علیه امنیت کشور، نشر جنگل جاودانه، تهران، چاپ دوم.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر(1368). ترمینولوژی حقوق، نشر کتابخانه گنج دانش، تهران، چاپ چهارم
پور سعید، فرزاد(1388). تحول تروریسم در روابط بین الملل، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال دوازدهم، شماره چهارم، 170-145
ساعد، نادر و جمعی از اندیشمندان(1390). تروریسم؛ مفهوم شناسی و مبانی نظری، نشر مجمع جهانی صلح اسلامی، تهران، چاپ اول.
ورله، گرهارد(1387)، "جنایات علیه بشریت در حقوق بین الملل معاصر"، مترجم: امیر ساعد وکیل، مجله حقوق بین المللی، سال 25، شماره 39.
شکری، رضا ( 1396) . قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، نشر مهاجر، تهران، چاپ سوم.
کریمی مله، علی و گرشاسبی، رضا ( 1394). بررسی چرایی پیوستن جنگ جویان خارجی به داعش، فصل نامه پژوهش های سیاسی جهان اسلام، سال پنجم، شماره اول، 155-179.
اسماعیلی، مهدی، 1395 ش، صلاحیت رسیدگی به جرایم تروریستی در قوانین ایران، مجله حقوقی دادگستری، دوره 80، ش94.
زین العابدین بن علی، شهید ثانی(1377). شرح لمعه، پدید آور: سعید منصوری آرانی، نشر فرهنگ امروز، تهران، جلد دوم.
اسفندیار، ایمان(1397). مقابله با تامین مالی تروریسم در حقوق کیفری ایران. پـایان نامه ی دوره کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر سید ابراهیم قدسی. دانشگاه مازندران.
شبان نیا، قاسم(1385). تروریسم از دیدگاه اسلام و غرب، ماهانه معرفت، سال پانزدهم، شماره6(پیاپی105)،43-32.
موسوی بجنوردی، سید محمد(1380). مساله ترور و تروریسم از منظر اسلام و حقوق بین الملل، همایش تروریسم و دفاع مشروع از منظر اسلام و حقوق بین الملل، مرکز مطالعات توسعه قضایی و دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری.
بهره مند بک نظر، وحید و پیرورام، محمد، 1396. رابطه تروریسم با جرایم افساد فی الارض و محاربه در فقه و حقوق ایران، چکیده مقالات همایش بین المللی ابعاد حقوقی جرم شناختی تروریسم، انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی، چاپ اول، 60.
خالقی، علی(۱۳۹7). نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، چاپ یازدهم.
عالی پور، حسن (1389). نسبیت مفهوم تروریسم از نگاه فقه، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شماره چهارم (مسلسل 50) 119-151
رحیمی نژاد اسمعیل و صفر خانی، محدّثه ( 1393). بررسی جرم بغی در فقه امامیه و حقوق ایران، فصلنامه حقوق اسلامی، سال یازدهم، (شماره 40)، 133-105
عظیم زاده اردبیلی، فائزه (1394). معنا شناسی بغی و براندازی در قرآن کریم و نظام حقوق اسلامی، دو فصلنامه مطالعات روش شناسی دینی، سال دوم، شماره دوم، 49-65.
ابراهیمی ورکیانی، محمد و شاپوری، مریم (1392). بررسی محاربه و افساد فی الارض با محوریت آرای امام خمینی(ره)، پژوهش نامه متین، سال شانزدهم، شماره شصت و پنج،  1-22.
حسینی مهر، مهدیه و مختاری افراکتی، نادر( 1395). تحلیل فقهی حقوقی تروریسم و بررسی تطبیقی آن با جرم محاربه و افساد فی الارض،  فصلنامه دانش انتظامی خراسان جنوبی، سال پنجم، شماره سوم،(پیاپی 18)، 134-113.
محقق داماد، حجته السلام دکتر سید مصطفی و تقی زاده قوژدی، شیما (1388). ترور و رابطه آن با محاربه با نگاهی به آرا و نظرات امام خمینی(ره)، مجله نامه الهیات، سال سوم، شماره هشتم، 77-100.
قانون الحاق دولت جمهورى اسلامى ایران به کنوانسیون سازمان کنفرانس اسلامى جهت مبارزه با تروریسم بین‏المللى مصوب سال 1387
ILC (2001). Draft Articles on International Responsibility of States (ARSIWA).
The reason Qassem Soleimani was in Baghdad shows how complex the Iran crisis is” (2020), at: https://www.independent.co.uk/voices/qassem-soleimani-death-iran-baghdad-middle-east-iraq-saudi-arabia-a9272901.htm