نقش دیوان بین‌المللی دادگستری در تحکیم و تضمین امنیت مرزهای میان کشورها

نویسنده

دکتری حقوق بین‌الملل عمومی و مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر (نویسندة مسئول)

چکیده

موضوع امنیت یکی از مواردی است که اهمیت و کارکرد آن درباره مرز کشورها، امری انکارناپذیر است. بروز اختلاف‏های ارضی و مرزی میان کشورها می‌تواند امنیت مرزهای میان آنها و حتی نظم و امنیت عمومی جامعة بین‌المللی را به مخاطره اندازد و زمانی که این اختلاف به بروز درگیری مسلحانه منجر شود، این نقش پررنگ‌تر خواهد شد. در این میان، حل و فصل اختلاف‏های ارضی و مرزی میان کشورها می‌تواند باعث حفظ، اعاده و تضمین نظم و امنیت در مرزها و در کل جامعة جهانی شود. در این تحقیق درصدد هستیم با بررسی اجمالی پرونده‌های ارضی و مرزی مطرح نزد دیوان بین‌المللی دادگستری، که به درگیری مسلحانه میان طرفین منجر شده‌ است، به توضیح نقش دیوان در حل و فصل اختلاف‏های ارضی و مرزی میان کشورها در مسیر حفظ، اعاده و تضمین امنیت مرزها بپردازیم. این تحقیق از نظر هدف، بنیادی و از نظر روش، اسنادی است. پژوهش حاضر، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، اینترنتی، مقالات، پژوهش‌های لاتین و فارسی و مطالعة پرونده‌های دیوان بین‌المللی دادگستری در حوزة اختلاف‏های ارضی و مرزی میان کشورها انجام شده است. روش گردآوری اطلاعات، به صورت فیش‌برداری با بررسی پرونده‌های دیوان بین‌‌المللی دادگستری بوده است. منبع اختلاف هر چه باشد، وقوع اختلاف‏های ارضی و مرزی میان کشورها، به خصوص اگر به درگیری مسلّحانه میان آنها منجر شود، نظم و امنیت مرزها را مختل می‏کند و بر آن تأثیری منفی می‏گذارد. دیوان بین‌المللی دادگستری، با ابزارهای حقوقی در دسترس و بهره‌گیری از اختیارات و صلاحیت‏های خود، به حل و فصل اختلاف‏های ارضی و مرزی میان کشورها می‌پردازد. دیوان در این مسیر سلسله مراتب: 1. اصل احترام و ثبات معاهدات مرزی؛ 2. اصل تصرّف حقوقی؛ 3. اصل سلطة مؤثر را رعایت می‌کند و با توسل به اصولی همچون استاپل، رضایت، عملکرد بعدی دولت‏ها، انصاف و ... در جهت تضمین اصل ثبات مرزها گام برمی‌دارد. اصل ثبات، سنگ بنای سیستم معاصر حقوق بین‌الملل است و مرزها، به عنوان نقطة شروع روابط میان کشورها که سازندة اصلی این سیستم هستند، نیازمند امنیت‏اند. دیوان بین‌المللی دادگستری به عنوان یک مرجع قضایی بی‏طرف، مستقل و  کارامد با وقوف به وظیفة خود، از همه ابزارهای در دسترس برای حل و فصل اختلاف‏های ارضی و مرزی (به عنوان عامل تهدید امنیتی مرزها) استفاده می‌کند. دیوان با هدف قرار دادن اصل ثبات، در جهت تضمین امنیت مرزها و کل جامعة جهانی گام برمی‌دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of the International Court of Justice in Strengthening and Ensuring the Security of Borders

نویسنده [English]

  • mohammad saber
Ph.D. in International Law and Instructor of Islamic Azad University of Shoushtar Branch (Corresponding Author)
چکیده [English]

The issue of security is one of the things that its importance and function on the borders of the countries is undeniable. The emergence of territorial and border disputes between countries can jeopardize the security of the borders between them and even the international order and security of the international community, and this role will become more pronounced when this conflict results in armed conflict. In the meantime, resolving territorial and border disputes between states can help maintain, restore and guarantee order and security at the borders and in the international community. In this study we seek to explain the role of the Tribunal in resolving territorial and border disputes between states in the way of preservation, restoration and reconciliation with the International Court of Justice, which has led to an armed conflict between the parties. Ensure border security. This research is fundamental in purpose and methodological in nature. The present study has been conducted using library resources, the Internet, articles, Latin and Farsi studies, and the study of cases by the International Court of Justice in the field of territorial and border disputes between countries. The method of gathering information was through cross-examination by reviewing the files of the International Court of Justice. Whatever the source of the disagreement, the occurrence of territorial and border disputes between countries, especially if it results in armed conflict, disrupts and negatively affects the order and security of the borders. The International Court of Justice deals with the settlement of territorial and border disputes between States, with the available legal remedies and the exercise of its powers. In this direction, the Divine Hierarchy: 1. The principle of respect and stability of border treaties; 2. The principle of legal separation; 3. The principle of effective domination; Takes steps to ensure the stability of borders. The principle of stability is the cornerstone of the contemporary system of international law, and borders need security as a starting point for relations between the states that are the main constituents of this system. The International Court of Justice, as an impartial, independent and efficient judicial authority, uses all available means of resolving territorial and border disputes (as a threat to border security). By focusing on the principle of stability, the Court is taking steps to ensure the security of borders and the international community as a whole.

کلیدواژه‌ها [English]

  • SECURITY
  • PRINCIPLE OF BORDER TREATIES
  • PRINCIPLE OF LEGALIZATION
  • PRINCIPLE OF EFFECTIVE DOMINATION
  • STAFFLE
  • SATISFACTION
ـ اخباری، محمّد و محمدحسن نامی (1393)، جغرافیای مرز با تأکید بر مرزهای ایران، چ 3، تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلّح.
ـ جعفری ولدانی، اصغر (1380)، ایران و حقوق بین‌الملل، چ اول، تهران: پازینه.
ـ حافظ‌نیا، محمدرضا و محسن جان‌پرور (1392)، مرزها و جهانی شدن (با نگاهی کوتاه به مرزهای ایران)، چ اول، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
ـ حافظ‌نیا، محمدرضاو هادی ویسی (1390)، «تأثیر جهانی شدن بر مرزها «بررسی و نقد آرای نفی مرزی»، مدرس علوم انسانی، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، ش 2، دورة 15.
ـ زرقانی، سیدهادی (1385)، «عوامل مؤثر در امنیت مرزی با تأکید بر مرز شرقی ایران و افغانستان»، علوم جغرافیایی، ش‌1.
ـ زرقانی، سیدهادی (1386)، «عوامل ژئوپلتیکی مؤثر بر نقش و کارکرد مرزها با تأکید بر مرزهای ایران»، فصلنامة ژئوپلتیک، س 3، ش 2.
ـ زرقانی، سیدهادی، هادی اعظمی و امین لطفی (1392)، «بررسی شیوه‌ها و سیاست‏های مدیریت مرزها و نقش آن در امنیت مرز، نمونة موردی: مرزهای شرقی ایران (خراسان رضوی – افغانستان)»، مجلّة جغرافیا و توسعة ناحیه‌ای، ش 20.
ـ سنجابی، علیرضا (1378)، «نقش مرزها در یکپارچگی و پراکندگی اجتماع بین‌المللی»، مطالعات ملّی، ش 1.
ـ سیف‌الهی، سیف‌الله (بی‌تا)، «رویکرد نوین بر نحوة تأمین امنیت اقتصادی و اجتماعی مرزها در ایران»، فصلنامة تخصّصی علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی آشتیان، پیش‏شمارة 1.
ـ شاملو، سوده (1393)، نسبیّت احکام دیوان بین‌المللی دادگستری، چ اول، تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
ـ قصری، محمّد (1390)، «بررسی نقش و ظرفیت مرز در تقویت هویت ملّی در عصر جهانی شدن «مورد ایران» »، پژوهش‌نامة نظم و امنیت انتظامی، ش 15.
ـ مجتهد‌زاده، پیروز و حسین ربیعی (1388)، «بررسی الگوهای حل و فصل منازعات و ارائة مدل بهینة حل منازعات سرزمینی»، فصلنامة ژئوپلتیک، س 5، ش اول.
ـ مجتهدزاده، پیروز و حمیدرضا ملک‌محمّدی (1389)، سیاست‏های مرزی و مرزهای بین‌‌المللی ایران، چ اول، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‏ها (سمت).
ـ نامی، محمّدحسن و عزت‌الله عرتی (1392)، تحلیل ژئوپلتیکی مرز ایران و عراق و تأثیر آن بر امنیت ملّی، چ اول، تهران: داناپناه.
ـ ویسی، هادی (1388)، «تأثیر جهانی شدن بر مرزها و اشاعة مرزها در فضای سایبر»، اطلاعات سیاسی‏ـ اقتصادی، ش 268و267.