مداخلۀ نظامی خارجی در مخاصمات مسلحانه غیربینالمللی از منظر حقوق بینالملل:بررسی وضعیت عراق، سوریه، یمن و بحرین

نویسندگان

01234656778

چکیده

اعتراض به دولت مرکزی می‌تواند در اشکال و سطوح مختلفی و برای اهداف گوناگون اتفاق افتد. ممکن است مخالفتبا دولت مرکزی به سطح مخاصمۀ مسلحانه برسد که دراین‌صورت، دولت‌های خارجی ذی‌نفع مواضعی را اتخاذ خواهند کرد. ممکن است دولت خارجی به دعوت از دولت مرکزییا شورشیان بخواهد در مخاصمۀ مسلحانۀ داخلی مداخلۀ نظامی کند. اینکه قلمروی مشروعیتمداخلۀ نظامی در چنین مواقعی تا کجاست از موضوعات مهم حقوق بین‌الملل امروز است. در سال های اخیر (2014-2016) مخاصمات منطقۀ غرب آسیا- اعماز سوریه، عراق، یمن و بحرین- موجب مداخلۀ نظامی دولت‌هایی نظیر‌ امریکا و متحدانش، روسیه، عربستان سعودی و جمهوریاسلامی ایران شده است.     باتوجه‌به اسناد موضوعه و رویۀبین‌المللی موجود به نظر می‌رسد در مخاصمات مسلحانۀ غیربین‌المللیمداخلۀ مبتنی بر رضایت دولت مرکزی، اصل اولیۀ تجویز بوده و مداخلۀ مبتنی بر رضایت گروهشورشی اصل اولیۀ عدم تجویز است. این اصول دربارۀ نهضت‌های آزادی‌بخش و در ارتباط با مخاصماتداخلی بین‌المللی‌شده متفاوت خواهد بود. همچنین، مؤلفۀ شناسایی دولت مرکزی یا گروه شورشی نقشمؤثری در تعیین مشروعیت مداخلۀ نظامی خارجی در این‌گونه وضعیت‌ها خواهد داشت. بررسی تأثیرتأسیسات حقوقی نوین، مانند مداخلۀ بشردوستانه و مسئولیت حمایت، نیز در تعیین الگوریتممشروعیت مداخلۀ مبتنی بر رضایت نیز دراین‌زمینهضروری است.

کلیدواژه‌ها