دانشگاه جامع امام حسین علیه السلامفصلنامه آفاق امنیت2538-185772420160620امنیت نرم جمهوری اسلامی ایران و اولویت های منظومه اخلاق سیاسی200466FAقدیرنظامی پور01234656778سیامکباقری چوکامیسیامکباقری چوکامیجعفریوسفیجعفریوسفیJournal Article20160620توجه به تأثیر اخلاق بر امنیت در رویکردهای جدید مطالعات امنیتی افزایش یافته است؛ در
حالی که آموزه های دین مبین اسلام از قرن ها پیش سرشار از پیوستگی اخلاق با سیاست
و به تبع آن امنیت است. در این میان اولویت های منظومه اخلاق سیاسی جایگاهی والا در
نظام سیاسی دارد. اخلاق سیاسی در هر جامعه و هر نظام سیاسی ممکن است تولید قدرت و
مشروعیت کند یا موجب امنی ت زدایی و مشروعیت زدایی شود. با توجه به مفروض یادشده، هدف
اصلی این تحقیق شناسایی اولویت های اخلاق سیاسی در امنیت نرم جمهوری اسلامی ایران
است. اهداف این پژوهش با گردآوری اطلاعات از اسناد و مدارک علمی و به روش پیمایشی به
دست آمده است. یافته های میدانی تحقیق بیانگر آن است که به ترتیب مؤلفه های شجاعت و
مرعوب نشدن در برابر دشمن، ترجیح منافع ملی، قانو نگرایی، پا یبندی به همبستگی و انسجام
ملی، بصیرت و رازداری بیشترین وزن و اهمیت را در منظومه اخلاق سیاسی بر امنیت نرم دارند.دانشگاه جامع امام حسین علیه السلامفصلنامه آفاق امنیت2538-185772420160620کاربست سند چش مانداز در سیاست خارجی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران200467FAهادیآجیلی01234656778رحیمافشاریانJournal Article20160620در تحلیل های سیاست خارجی، گروهی توجه خود را به ساختار سیاسی کشورها معطوف
می کنند و بروندادهای خارجی را نتیجۀ مستقیم این فرایند م یدانند. سیاست خارجی جمهوری
اسلامی ایران با هویت اسلامی و انقلابی خود، نمون های برای بررسی این سطح از تحلیل است.
قابلیت فرهنگی و مقاومت در برابر تهدیدها و فشارهای بی نالمللی از یک سو و ترسیم
سند چش مانداز به عنوان نقشه راه از سوی دیگر، شرایط خاصی را بر امنیت ملی ایران مترتب
م یکند. از آنجا که هدف غایی سیاست خارجی کشورها، تأمین امنیت ملی است، اینکه «چه
الزاماتی و بر چه اساسی برای نیل به اهداف امنیتی سند چشم انداز 1404 باید رعایت شود؟ ،»
پرسشی کانونی در سیاست خارجی ایران است.
سازه انگاری با تکیه بر مفاهیم بی ناذهانی، و هویت بازیگران در قالب سازوکار اجتماعی
و صرف نظر از تقدم و تأخر نقش ساختار و کارگزار در روابط بی نالملل تصریح م یکند که
«جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر هویت اسلامی و انقلابی مبتنی بر رهیافت پیشرفت همراه
با مقاومت و با بهر هگیری از قدرت نرم و دیپلماسی عمومی می تواند امنیت ملی خود را در
راستای این سند تأمین کند .»
راهبردهای مصونی تبخش به مفهوم حفظ، دفاع و صیانت از هویت و موجودیت ایران برای
گسترش تمدن اسلامی، محوری ترین عنصر امنیت ملی در سیاست خارجی ایران در فهمی
بی ناذهانی بی نالمللی است که می تواند جایگاه مد نظر را در راستای سند چش مانداز در سال
1404 ه.ش سازمان دهد. نگاه هم زمان به مؤلفه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و دفاعی
امنیت، بینشی است که پژوهش حاضر به آن م یپردازد.دانشگاه جامع امام حسین علیه السلامفصلنامه آفاق امنیت2538-185772420160620واکاوی نقش و کارکرد شبک ههای اجتماعی مجازی در حوادث انتخابات سال 1388 جمهوری اسلامی ایران200468FAحسینحسینی01234656778حمیدرضامقدم فرمصطفیقنبرپورJournal Article20160620رسان ههای اجتماعی علاوه بر نقش رسان های خود در فضای مجازی، ظرفیت ساماندهی و
سازماندهی حرک تهای اجتماعی و مانورهای خیابانی را در فضای حقیقی دارند. شبک ههای
اجتماعی شامل وبلا گها، میکروبلا گها، سای تهای به اشترا کگذاری لینک، عکس، فیلم، خبر،
ویک یها، فرو مها، خبرخوا نها و سای تهای اجتماعی از فناور یهایی هستند که امکان تعامل
اطلاعات و دیدگا هها را در محیط اینترنت به وجود م یآورند. سرمای هگذاری ایالات متحده روی
فناوری شبک ههای اجتماعی با برنام هریزی، راهبرد مدون و بودجه مصوب در حمایت از اغتشاشات
در ایران نشا ندهنده اهمیت فو قالعاده و بهر هگیری ابزاری نظام سلطه از این نوع رسانه است.
با توجه به این مهم، هدف اصلی این مقاله تبیین نقش و تأثیر رسان هها و شبک ههای اجتماعی
سایبری در جنگ نرم با تأکید ویژه بر حوادث پس از انتخابات 1388 ایران است. در این مقاله
ضمن بررسی نقش و جایگاه شبک ههای اجتماعی در جنگ نرم، کاربرد و تأثیر این نوع رسانه در
حوادث پس از انتخابات 1388 ایران واکاوی م یشود. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیف ی
تحلیلی و تحلیل اسنادی و با استفاده از رویکرد جوزف نای در زمینه جنگ نرم و سازوکارهای
اقناع ی تبلیغی آن به عنوان مبانی نظری، نقش و تأثیر رسان هها و شبک ههای اجتماعی سایبری
را در حوادث پس از انتخابات 1388 بررسی و تحلیل م یکند. یافت ههای تحقیق نشان م یدهد
شبک ههای اجتماعی با مدیریت و حمایت ویژه ایالات متحده امریکا تلاش کردند ضمن ایجاد
بحران مشارکت از طریق القای تقلب در انتخابات، مشروعیت نظام را به نقد بکشند و در نتیجه
مردم را علیه حاکمیت تهییج و تحریک کنند.دانشگاه جامع امام حسین علیه السلامفصلنامه آفاق امنیت2538-185772420160620تأثیر ژئوپلیتیک انرژی بر شکل گیری ترتیبات امنیت منطقه ای؛ مطالعه موردی منطقه خلیج فارس از 1970 تا 2010 1200469FAمحمدرضاحافظ نیا01234656778بهرامفرجیJournal Article20160620«ترتیبات امنیتی منطق های 4 » عبارت است از سیستم امنیتی ایجادشده در یک منطقه با
مشارکت و تلاش کشورهای همان منطقه.
هر منطقه ژئوپلیتیکی ویژگی های خاص خود را دارد که به نحوی هویت آن منطقه را
مشخص میکند. مهم ترین ویژگی امروز منطقه ژئوپلیتیکی خلیج فارس، در کنار هویت
اسلامی مردم، وجود منابع و ذخایر عظیم نفت و گاز آن است که نظر کشورهای مختلف جهان
از جمله کشورهای صنعتی و عمده مصر فکننده نفت و گاز را به خود جلب کرده است. این
ویژگی انرژ کی منطقه سبب مداخله بازیگران متعدد منطقه ای و فرامنطقه ای در شک لگیری
ترتیبات امنیتی خاصی شده است که همه کشورهای حوزه خلیج فارس را دربرنم یگیرد. این
امر سبب تقابل کشورهای منطقه و تهدیدهای امنیتی شده است. بنابراین در این مقاله به
دنبال پاسخگویی به این سؤال هستیم که «ژئوپلیت کی انرژی در شک لگیری ترتیبات امنیتی
منطقه ای چه تأثیری دارد و این تأثیرگذاری در منطقه انرژ کی خلیج فارس پس از دهه 1970
چگونه بوده است؟ » نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد تا زمانی که کشورهای فرامنطقه ای
و نیازمند منابع انرژی منطقه در نوع همکاری های امنیتی منطقه ای دخالت میکنند، امکان
برقراری سیستم یکپارچه امنیتی منطقه ای در خلیج فارس دس تنیافتنی است. روش تحقیق
به کاررفته در این مقاله براساس موضوع و ماهیت آن تحلیل ی توصیفی است.دانشگاه جامع امام حسین علیه السلامفصلنامه آفاق امنیت2538-185772420160620استراتژی رژیم صهیونیستی در ا ق ل ی م ک ر د س ت ا ن ع را ق و پیامدهای امنیتی آن بر جمهوری اسلامی ایران200470FAنبی اللهروحی01234656778Journal Article20160620مسئله کردها یکی از مسائل مهم سیاسی خاورمیانه است که ابعاد منطقه ای و
فرامنطقه ای گسترده ای پیدا کرده است و تحولات آن تأثیر زیادی بر مناطق پیرامونی
دارد. نکت ه حایز اهمیت اینکه دخالت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای نقش مهمی
در تحولات این منطقه داشته و در طول چند دهه گذشته این دخال تها کاملاً آشکار
بوده است. تحولات منطقه به ویژه پس از حمله آمر کیا به عراق در سال 2003 ،
فرصت ها و چال شهایی برای جمهوری اسلامی ایران فراهم کرده است که بررسی آن
ضروری می نماید. بر این اساس این تحقیق درصدد واکاوی استراتژی رژیم صهیونیستی
در اقلیم کردستان عراق و پیامدهای امنیتی آن بر جمهوری اسلامی ایران است. در
پاسخ به سؤال یادشده، این فرضیه مطرح است که هدف رژیم صهیونیستی از دخالت
در مسئله کردها پیشبرد و تأمین منافع اقتصادی، سیاسی و استراتژیک خود در منطقه
است. فرضیه تحقیق بن مایه نو واقع گرایانه یا به عبارتی واق عگرایی ساختاری دارد و
ملاحظات امنیتیِ استراتژی و سیاست خارجی رژیم صهیونیستی در برابر کردهای
عراق را براساس نظریه واق عگرایی ساختاری تب یین میکند. تحلیل واق عگرایانه از
استراتژی رژیم صهیونیستی در قبال موضوع کردهای عراق به شناخت این واقعیت
رهنمون م یشود که سیاست این رژی مها به طور کلی از جه تگیری نخبگان حاکم در
دفاع از امنیت ملی خود نشئت م یگیرد و معطوف توسعه نفوذ و مقابله با تهدیدهای
خارجی است.دانشگاه جامع امام حسین علیه السلامفصلنامه آفاق امنیت2538-185772420160620شناسایی عوامل کلیدی جنگ داخلی در خاورمیانه عربی با استفاده از روش دلفی فازی200471FAسید جلالدهقانی فیروزآبادی01234656778علیبغیریعلیبغیریJournal Article20160620خاورمیانه عربی منطقه ای مملو از انواع مختلف و متعدد بی ثباتی است. یکی از انواع
بسیار مهم بی ثباتی، جنگ داخلی است. ویژگی های جنگ های داخلی در این منطقه
تعدد، فرسایشی شدن، دخالت بازیگران متعدد، تسری پذیری و خشونت شدید
ضرورت مطالعه دقیق این نوع بی ثباتی را خاطرنشان می سازد. این ویژگ یها به وضوح
در جنگ های داخلی سوریه )از سال 2011 ( و عراق )از سال 2014 ( نمایان است؛ از
این رو، چرایی وقوع جنگ های داخلی در بازه زمانی 2014 1992 و منطقه جغرافیایی
خاورمیانه عربی سؤال های اصلی این پژوهش هستند. اغلب پژوهشگران برای پاسخ به
این سؤال از رو شهای کیفی یا کمی بهره برد هاند. به رغم مزایای هریک از این روش ها،
ماهیت مسائل علوم سیاسی و روابط بی نالملل نه صرفاً کیفی و نه صرفاً کمی است؛ اما
منطق فازی به عنوان روشی که دربردارنده هر دو مؤلفه کمی و کیفی است، می تواند
خلأ موجود در روش شناسی تحقیقاتی را جبران کند. این اثر با استفاده از تکنیک دلفی
فازی در نهایت هفت عامل را به عنوان عوامل اصلی وقوع جنگ داخلی شناسایی کرده
است. با اینکه این عوامل 20 درصد مجموع عوامل را شامل می شوند، تا 80 درصد
بر خیزش تأثیرگذار بود هاند. این موضوع به ویژه از مزایای کاربردی برخوردار است، زیرا
محدودیت های زمانی و بودجه ای بازیگران به آنها اجازه نم یدهد در کنترل تمام عوامل،
راندمانی مناسب داشته باشند؛ از این رو بازیگران دولتی و غیردولتی در این اندیش هاند که
با کمترین هزینه و کنترل مه مترین عوامل، بیشترین راندمان را کسب کنند.دانشگاه جامع امام حسین علیه السلامفصلنامه آفاق امنیت2538-185772420160620تبیین انگیزه پنهان در رفتار رأ یدهی مردم200472FAمحمودمحمدیان01234656778رسولیوسفیJournal Article20160620تکانه های محیطی سبب افزایش احساس نیاز روزافزون به درک نیازهای مردم شده است.
افراد با سلیقه ها، نیازها و تجارب مختلف، هر یک با توجه به محدودیت های خود، اقدم به
انتخاب م یکنند. از این رو احزاب و جریان های سیاسی برای برنامه ریزی باید سلایق، نیازها
و دغدغه های فردی و عمومی را درک کنند تا در برهه های زمانی بتوانند اقدامات صحیحی
انجام دهند. بنابراین شناخت رفتار سیاسی شهروندان و الگوی مشارکت آنها برای احزاب و
سیاس تمداران از اهمیتی ویژه برخوردار است.
اما تحلیل رفتار سیاسی مردم ایران و تبیین انگیزه های پیدا و پنهان آنها در انتخاب
یک فرد یا یک جریان، به علت شرایط خاص اجتماعی آنان بسیار پیچیده است. به بیان
دیگر جامعه ایران، جامعه ای پویا و در حال تحول است؛ بدین سبب رفتار رأ یدهندگان و
جریا نهای مختلف اجتماعی در آن بسیار پیچیده خواهد بود.
در این مقاله با استفاده از روش مطالعه داد هبنیاد و با رویکرد تحلیل محتوا، مبحث
رفتارشناسی مردم با تأکید بر انگیزه های پنهان آنها در رفتار سیاسی شان در استان تهران
مورد بررسی قرار گرفته و ابعاد آن در قالب شش محور اقتصادی، سیاسی داخلی، فرهنگی،
امور بی نالملل، ویژگی ها و منش فردی و انجام ندادن کارهای ناشایست احصا شده است.دانشگاه جامع امام حسین علیه السلامفصلنامه آفاق امنیت2538-185772420160620بررسی ارکان متشکله حقوق امنیت ملی در آمریکا: آثار و نتایج آن200473FAمحسناسماعیلی01234656778مهدیشیداییمهدیشیداییJournal Article20160620حکومت ها همواره بر آن بود هاند که با وضع قوانین و مقررات خاصی، امنیت ملی خود را
تأمین و تضمین کنند. در این بین، آمریکا سعی داشته است بیشترین بهره را از ارتباط میان
حقوق و امنیت ببرد و به تمشیت امور مربوط به امنیت ملی خود بپردازد. این تحقیق برای
بررسی عناصر و ارکان تشکی لدهنده حقوق امنیت ملی آمریکا به منظور تبیین آثار و نتایج
آن، از روش توصیفی تحلیلی استفاده کرده و با مراجعه به متون و منابع علمی، ضمن
واکاوی ابعاد مختلف حقوق امنیت ملی آمریکا، آن را در قالب عناصر چهارگانۀ اصول اساسی
مندرج در قانون اساسی، سیاست گذاری امنیت ملی، نهادهای امنیت ملی و قوانین مرتبط با
امنیت ملی مطرح کرده و به این نتیجه رسیده است که وجود ارتباط هماهنگ و پیوسته میان
عناصر مذکور، می تواند در قالب اسناد مختلف راهبرد ی امنیتی متجلی شود.